skip to main |
skip to sidebar
“Pak Guru”
Parjó lunggúh ongkang-ongkang ana lincak karo
ngalamún. Sêpédha mótór kridhitané diparkir ana ngarêpé.
Hèlêm loro ana jênêngé anaké, Nardi lan Sunarmi
dicènthèlaké kiwa têngên sêtang. Kåncå-kancané lagi wédangan ånå warúng mburiné
dhèwèké. Ora lêt suwé Nardi nyêdhaki Parjó.
"Sês, Pak Guru!?" Nardi nawani rókók.
"Matúr nuwún! Aku nggåwå, lha iki!"
sêmauré Parjó karo ngrógóh kanthóngan ngêtókaké rókóké.
Nardi durúng sêmpat lunggúh ånå swårå rådå bantêr.
Suarané Bu Wagiyêm, bakúl bumbón tanggané Nardi.
"Ayo Dhík Nardi, gèk ndang ditêrké. Wís
kawanan jé...! Mau tanginé kêrinan, mêngko ibu-ibu sêlak ngêntèni."
Tanpå ngucap Nardi têrús nyandhak karungé Bu
Wagiyêm. Disèlèhké ndhuwúr tèngki, têrús bablas. Ninggalké pêlúk síng
kêmêndhêng. Parjó dhèwèkan manèh....ngalamún.
Parjó kèlingan ucapané Nardi rikålå nawani rókók.
Sêbutan síng diucapké kanca-kanca pêngojèk liyané. Pak Guru Parjó, lêngkapé
bapak dóktórandús Parjó. Parjó nèk ésúk pancèn guru ånå SMP íng désané. Lan
nyandhang gêlar sarjana. Sarjana PMP. Síng sabêndina nêrangké babagan
pêmêrintahan marang muríd-muríd íng sêkolahé, nêrangké babagan pêmêríntahan
démokrasi kang njunjúng kêadilan, pêmêríntahan síng adhêdhasar manút amanat
pêndêritaan rakyat, pêmêríntahan síng dilandhêsi ukúm kanggo kabèh kawulané ora
mandhang pangkat lan drajad kabèh kênå ukúm síng padha, Nêgara kang nganút
dhémokrasi. Anti KKN lan liyå liyané. Sêbutan Pak Guru rikålå nyambi ngojèk
janjané rasané risi, níng suwé-suwé sindhirané kåncå-kancané ora dirasakké.
Miturút Parjó ngojèk kuwi pêkêrjaan halal lan ora ngrugèkaké liyan.
"Pak guru ki ora nguman umani, rêjêki kanggo
kancané síng ora duwé gawéan yó... mèlu diarah, lawóng wís digaji gêdhé...préi
dibayar. Lha kók sêmpat-sêmpaté ngojèk. Åpå ora isín nèk kêtêmu muríd-muríd
nèng ndalan?" sindhirané kanca-kanca pêngojèk karo guyónan.
"Ora orané..., rêzêki sing ngatúr Gústi
Allah..., rêzêki ora mungkín klèru!" sémauré Parjó sak kêcêkêlé.
"Wah nèk ngono kuwi kétók guruné..."
suarané kåncå-kancané barêng karo pådhå ngguyu barêng.
Pisan manèh Parjó kèlingan limang tahún kêpungkúr.
Rikålå isíh kuliah...rikålå isíh sinau. Sêkolah sinambi nggarap sawah sak
pathók, dadi burúh lan nyambút gawé sêrabutan sak kêcêkêlé. Kabèh dilakóni
kanti sênêng. Amargå duwé gêgayuhan lan pêngarêp-arêp, mêngko nèk wís nyandhang
gêlar sarjana mêsti uripé bakal ånå owah-owahan, dadi wóng síng kajèn kéringan
dadi pégawai. Alhamdulillah amargå têkún anggoné sinau akhiré Parjó lulús
sarjana. Tahún pisanan nyoba mèlu ndhaftarké dadi pêgawé nêgri. Awan, ésúk,
soré lan bêngi tansah sinau kanggo ngadhêpi mbók mênåwå ånå tèstíng pênêrimaan
pêgawé.
Dinå kang ditunggu-tunggu têka, dinå kanggo ujian
masuk dadi PNS. Mangkat tèstíng kanti gagah sêmangat êmpat lima. Yakin mêsti
iså nggarap kabèh.... Têrús tèstíng diwiwiti. Kabèh soal iså dijawab kanti
bênêr, kari nunggu pêngumuman.... Ditåmpå, têrús dadi Calón Pégawai Nêgêri
Sipil alias CPNS. Tanpå kélangan dhuwit.... Aku êmóh nèk dadi pêgawai nganggo
dhuwit, êmóh yèn KKN.... Lha wóng dhuwít kók diwènèhké wóng sugíh. Pådhå waé ngingóni
wóng lémpóh.... Ngono pikiré Parjó.
Sak wisé têlúng minggu dinå pêngumuman têkå, têrús
mangkat niliki pêngumuman pênêrimaan CPNS. Diatúraké nomêr-nomêr síng ditåmpå,
nangíng nomêré Parjó.... blóng.... ora ånå. Taún kapíng loro yå hasilé pådå
waé.... Taún kapíng têlu, papat, limå.... Sami mawón.... Mupús.
Rikålå ngancík taún kapíng pitu idéalismêné mulai
luntúr. Sajaké wís ngancík jaman sak iki kabèh-kabèh kudu nganggo isiné sak
alias dhuwit.
"Ééé.... Blaik tênan, arêp dadi pêgawé kók
angèlé ora jamak," Parjó grundêlan nèng ngarêpé Drs Parimín kåncå kuliahé
rikålå mampir nèng omahé.
"Kowé gêlêm åpå piyé? Sasi ngarêp ånå
pêndhaptaran manèh. Níng kåyå biasané. Jaman saiki kudu nganggo (Parimín
nggèsèkké jêmpól karo drijiné). Léwat tanggaku síng kêrjå nèng kånå
dijamín!" sêmauré Parimín karo ngangkat jêmpól.
"Têrús pira?" Parjó nyaút kanti cêkak.
"Sak iki pasarané têkan séwidak!"
Blaik.... Trèmbèlané, lha kók kåyå wóng bakulan,
kåyå blantík! Kuwi yå dhuwít kabèh?!" Parjo sêmaúr karo njêgègès.
"Mbúh Jó! Dikandhani kók malah
cêngèngèsan," Parimín sajak anyêl.
"Têrús carané piyé? Jaminané piyé? Upåmå ora
kêtåmpå piyé? Åpå dhuwité iså bali? Êngko gèk ngapusi?" pitakoné Parjó
kåyå udan.
"Ora mungkín, piyayiné nèk dibayar sak iki
ora gêlêm kuwi jênêngé nyókól! Lha wóng aku kaé mbayaré pênuh nèk wís kêtåmpå,
nèk kowé gêlêm ayo njalúk tulúng rånå! Iki dudu KKN lho, lha wóng njalúk
tulúng. Umpåmå nganggo dhuwít mbayaré kuwi nèk wis kêtampå... pinångkå ucapan
têrima kasih alias matúr nuwún!"
"Kuwi alias ya mbayar.... Ya KKN. Lha
kélangan dhuwít!" Parjó nyaút gunémané Parimín.
"Ya! sak karêpmu síng ngarani!" Parimín
rådå anyêl.
Êmbúh piyé céritané ngêrti-ngêrti Parjó nyarujuki
usulé Parimin. Parjó karo Parimín sidå mêngadakan pêrjanjian tidak têrtulis
kathi cathêtan ucapan têrima kasih Rp 60 juta. Ångkå síng cukúp fantastik
kanggoné Parjó. Rikålå ånå pêndhaptaran Parjó ndaptarké manèh sawisé olèh Kartu
Pêndaftaran têrús dipotokopi, dititipaké marang tanggané Parimín.
Wis têkan titi mangsané, pêmêríntah dhaérah
nggatèkaké nasibé pårå guru síng wís ngabdi suwé. Pênêrimaan PNS diutamakké
síng pêngabdian lan umuré wís akèh, kêrsané Gústi Allah, Parjó mêmênuhi syarat.
Parjó ditêtêpaké ditåmpå dadi CPNS. Nangíng ora ngêrti åpå mêrgå bantuan åpå
mêrgå liyané, amargå rikålå kabèh kåncå-kancané sak angkatan ditakóni ora ånå
síng nganggo dhuwít babar blas.
Parjó kêtampa kanthi råså sêtêngah-sêtêngah, yå
sênêng, yå susah. Sênêngé mêrgå síng diidham-idhamaké pitúng tahún wís kêcêkêl.
Nangíng síng ndadèkaké susahé, sak iki kudu nggólèk dhuwít sêwidak yutå.
Pêrjanjian wis kêbacút ditèkên. Sawisé rêmbugan karo bojoné, diputusaké nyilíh
dhuwít marang tanggané síng dódól matêrial, kanthi jaminan sértipikat lêmah
warisané. Lan anakan sabên wulan têlúng pêrsèn. Ditambah adól mangsan sawah sak
pathók warisan såkå mårå tuané suwéné limang tahún.
Nêm tahún lawasé Parjó wís rêsmi dadi Pégawai
Nêgêri Sipil (PNS), nèk mangkat nganggo PSH nècis. Nangíng nganti saiki, nganti
anaké wis loro durúng ngrasakké blanjané, amarga SK pêgawéné dititipaké ånå bank.
Jangkané sêpulúh tahún kanggo nutúp utangan rikålå mlêbu dadi pêgawé lan
krédhit pit móntóré.
"Dhúh Gústi tibaké dadi pêgawé nganggo cårå
ngéné iki malah susah, pénak gèk dadi tani biyèn kaé, éntúk sithík dipangan
sithík ora dioyak-oyak utang." Parjó ngunjal ambêgan. Atiné tambah
gêtêm-gêtêm rikålå ånå wartå ing surat kabar, sing nêrangaké manåwå ånå oknum
PNS nåmpå sógókan ditangkêp polisi amargå apús-apús. Barêng ditêlusur tibaké
óknum mau síng nåmpå dhuwit sêwidak yutå såkå dhèwèké.
"Pak Guru tangi! Ayo aku têrké mulíh....
Ngalamún waé!" Sartónó pagawé pabrík tèkstil ing kutha nggugah lamunané
Parjó.
"Éh.... iyå... iyå..., lho kók yah méné wís
mulíh, Sar?" Parjó gêragapan karo nggolèki srandhalé.
"Anu Pak guru.... Mau ora dha mlêbu nyang
pabrík. Níng dha nyang kabupatèn. Dhémo nuntút kênaikan gaji," suarané
Sartónó katón sêmangat têrús mlumpat nyang sadhêl.
"Mêngko nèk síng dhémo malah dipêcat anakmu
tók pakani åpå?"
"Êhmmm...." Sartónó ora biså njawab.